Kippenethiek in de Binckhorst
“Velen hebben het over het veranderen van de wereld, slechts weinigen over het veranderen van zichzelf”. Kippenboer Ruud Zanders haalt een uitspraak van Tolstoj aan. Ruud staat met zijn bedrijf Kipster op nummer 2 van de Duurzame top 100 en Wakker Dier maakt reclame voor zijn bedrijf. Dat wordt door zijn collega’s in de sector niet gewaardeerd.
Zijn verhaal is heel wat genuanceerder dan dit artikel op Pluimveeweb wil doen geloven. Deze week sprak Ruud bij de opening van de KIP broedplaats in de Haagse Binckhorst, waar het kennisprogramma Accez bijdraagt aan het versnellen van de overgang naar een circulaire economie.
Ethiek in het vak
Hoe voed je de wereld op een goede manier en wat is de rol van dieren daarin. Heeft het zin om eieren te produceren? Die vragen stelde Zanders zichzelf voordat hij besloot om met enkele partners te investeren in de ontwikkeling van de meest mens- , dier- en milieuvriendelijke kippenboerderij te wereld. Zijn dochter Juul haalde er het Jeugdjournaal mee.
Zijn stelling: zolang je in de red-race bent om zoveel mogelijk te produceren tegen een zo laag mogelijke prijs, dan los je het wereldvoedselprobleem niet op. In de pluimveesector zijn legbatterijkippen zijn opgevolgd door scharrelkippen, maar structureel is er niets veranderd. Hoe ethisch is het om goede grondstoffen aan dieren te geven terwijl wereldwijd 1 miljard mensen honger lijden?
Competitie tussen mens en dier
Om het wereldvoedselprobleem op te lossen zouden we terug moeten naar 20 gram eiwit per persoon per dag, stelt Zanders. Ons verbruik ligt nu gemiddeld op 75 gram. In de VS is dat nog meer, maar in Afrika bedraagt het slechts 3-10 gram. Graan dat wij aan kippen voeren is een basisvoedsel voor mensen in arme landen.
Voor hem viel het kwartje toen hij kennis nam van het promotie onderzoek van Hannah van Zanten over de rol van dieren in het voedselsysteem. Van alle grond is 70% bestemd voor vee en van alle granen is 30% bestemd voor vee. Dat is directe competitie tussen mens en dier, maar er is ook sprake van indirecte competitie. Als je het grasland dat bestemd is voor vee, voornamelijk voor akkerbouw zou gebruiken dan zou je veel meer mensen kunnen voeden.
Kleinschaliger produceren
De oplossing is volgens hem om weer kleinschaliger te produceren. Het aantal dieren zou aangepast moeten worden op de hoeveelheid reststromen. Hoe groot is de veranderbereidheid, niet alleen bij de producenten, maar ook bij de consumenten, zo vraagt hij zich af. “Ga met je tegenstanders in gesprek” is zijn advies. Hij doet dat zelf ook. Zijn boerderij staat in Venray en bezoekers zijn altijd welkom (zonder afspraak).
Ook in de Haagse Binckhorst zijn kippen. Niet voor productie of consumptie, maar ‘in het wild’. Als symbool voor de cultuur die het gebied kenmerkt. Daarom heeft Accez gekozen voor KIP (Kennis In Productie). Ze organiseren regelmatig bijeenkomsten over onderwerpen die de circulaire economie raken. Houd de agenda in de gaten.