Blog – Schrijnend

Over gebrek aan verantwoordelijkheid

Ik ben boos. Nog nooit heb ik mijn blog gebruikt om mijn frustratie te delen over anderen. Daar houd ik niet van. Erger nog, ik stoor mij regelmatig aan mensen die ongenuanceerd hun ongenoegen op Internet uiten. Toch ga ik het nu doen. Genuanceerd, hoop ik, dat wel. Mijn boosheid komt voort uit mijn onbegrip over het gebrek aan verantwoordelijkheid in de bibliotheeksector. En mijn zorg dat bibliotheken daarmee hun eigen glazen ingooien.

Verantwoordelijkheid is een van de weinige dingen die je niet kunt delen, zegt Peter van Uhm. Taken kun je delegeren, maar verantwoordelijkheid kun je alleen nemen. Het is een persoonlijke keuze. De oud-generaal refereert aan zijn besluit om aan te blijven, na het overlijden van zijn zoon.

Na een carrière van bijna veertig jaar bij de krijgsmacht staat één overtuiging bij hem nog altijd rotsvast overeind: dat iedereen kan en moet bijdragen aan een betere wereld. En dat een wapen, mits goed gebruikt, ook vrede kan brengen. Ik ga het proberen en gooi mijn blog als wapen in de strijd voor Gevonden!

Te mooi om waar te zijn

Zes maanden geleden hebben we Gevonden! opgeleverd. Een kant-en-klare campagne om lokaal de zichtbaarheid van bibliotheken te vergroten. Een campagne die nauwelijks iets kost, simpel uit te voeren is en direct resultaat oplevert. Een mooi voorbeeld van “Maak het klein”. Eind vorig jaar live gedemonstreerd en overgedragen aan de Innovatieraad, als aanjager van deze co-creatie. Alom enthousiaste reacties, een pilotbibliotheek en de benodigde paar honderd euro om de pilot te kunnen starten. Iedereen blij. Deze week kwam er een mailtje van de Innovatieraad, waar mijn broek echt van afzakt. Wat is er met het geld is gebeurd, was de vraag. Niets! Niemand in de bibliotheeksector heeft de verantwoordelijkheid genomen om iets met Gevonden! te doen. Weggegooid geld en energie. Frustrerend.

Waarom?

Ik vraag me oprecht af wat de reden is. De rol van bibliotheken verandert en dit heeft gevolgen voor de arbeidsmarkt in de sector. Geld wordt uitgegeven om ondernemerschap bij bibliotheken te bevorderen. Het is zelfs een strategisch speerpunt. Prima, mits er ook echt iets verandert. Maar ik zie het niet. In ieder geval niet bij Gevonden! In het co-creatietraject merkte een van de betrokkenen op dat ze zich bewust was geworden dat tijd ook geld is. Voor ondernemende mensen is dit vanzelfsprekend, maar in de bibliotheeksector nog niet. Veel tijd wordt besteed aan het schrijven van rapporten, het organiseren van bijeenkomsten en verzamelen van goede ideeën. Maar daarmee verander je geen gedrag. Het is veel effectiever als mensen een deel van hun tijd omzetten in daden, bijvoorbeeld met Gevonden. Niet praten over, maar gewoon doen.

Ik ben heel benieuwd om te horen wat de reden is van dit gebrek aan verantwoordelijkheid. Wat weerhoud je om met Gevonden! aan de slag te gaan? Dat geldt voor de leden van de Innovatieraad, de meer dan 8.000 vaste bibliotheekmensen of de tienduizenden vrijwilligers. Duizenden mensen die zich terecht druk maken over de toekomst van hun werk, maar niet beseffen dat ze bezig zijn hun eigen werk overbodig te maken door geen verantwoordelijkheid te nemen. Hartstikke jammer.

Wie durft

Misschien helpt deze blog om de boel een beetje wakker te schudden. En staan alsnog bibliotheekmensen op om met Gevonden! aan de slag te gaan. “It takes guts to care and it takes hubris to stand up and do something”, zegt Seth Godin in zijn laatste blog over Non-profits and stories that matters. Ik kan geen enkel excuus bedenken, waarom je het met Gevonden! niet zou doen. Het is een persoonlijke keuze om verantwoordelijkheid te nemen.

Deze blog illustreert een van de tien WIN Principes – Volg je hart