Damaris Matthijsen – “Mijn ideale economie is vrij én gelijk én samen”

De nieuwe economie zit in haar bloed. Van kinds af aan had ze al een sterk rechtvaardigheidsgevoel. De Vrije School leerde haar denken vanuit het geheel en de verantwoordelijkheid te nemen voor zichzelf en haar omgeving. Ze voelde dat de grondslagen van de huidige economie niet kloppen, omdat de gezamenlijke verantwoordelijkheid ontbreekt. Door de jaren heen zag ze steeds meer mensen buiten de boot vallen, die vervolgens met veel kosten weer aan boord geholpen moeten worden. Dat kan anders, dacht ze.

Economy Transformers

In 2009 richtte ze Economy Transformers op, een beweging voor vernieuwing in de economie met Herman Wijffels als beschermheer. Economy Transformers verbindt de begrippen vrij, gelijk en samen. Vanwege de crisis had ze de wind in de zeilen. Steeds meer mensen wilden een wezenlijke verandering. Damaris staat regelmatig op podia, geeft workshops, interviews en heeft zelfs Máxima verteld dat er echt meer nodig is dan ontmoeten. Desondanks verandert er in haar ogen nog te weinig, bijvoorbeeld aan de arm-rijk-verhoudingen in de wereld. Ook de bereidheid van de mensen zelf om consequenties te verbinden aan de nieuwe economie is nog gering.

Zelf het voorbeeld zijn

Het leuke van Damaris is dat ze de nieuwe economie ís en haar ideaal daarom ook simpel kan uitleggen. Vrij én gelijk én samen past ze ook in haar relatie toe. “In vrijheid beslissen wat je doet is heel belangrijk, maar het moet in balans zijn met samen. In ons gezin zorg ik voor mijn ‘vrij’ door dingen te doen die ik fijn vind (afspreken met vriendinnen, mediteren, lezen). Daarnaast doen we dingen samen (eten, naar elkaar luisteren, samen klussen in huis). Als die twee elementen goed op elkaar zijn afgesteld dan is gelijk het resultaat en hoef je niet zoveel af te spreken (wie doet de afwas, brengt de kinderen naar school etc.). Iedereen vindt daarin zijn eigen balans. Geen balans heeft een prijs. Dat geldt ook voor de samenleving in het groot.

De overheid begrijpt het nog niet

‘Gelijk’ in de samenleving resulteert volgens Damaris in regelgeving en uniformiteit. Op zich goed maar doe dit met mate. Nu worden er regels gemaakt om te zorgen dat de gevolgen van verkeerd toegepaste ‘vrijheid’ in de economie binnen de perken blijft, zoals bijvoorbeeld zoiets als gelijke concurrentie. En in het onderwijs bijvoorbeeld resulteert deze regelgeving in een te grote inperking van ‘vrijheid’ en in eenheidsworsten. De overheid zou bijvoorbeeld beter kunnen zorgen voor gelijke toegang tot onderwijs. Maar nu is ook de inhoud min of meer hetzelfde voor alle kinderen. Stel je voor dat we kinderen naast het cognitieve deel, leren samenwerken, leren nadenken over wie ze zijn, wat ze willen worden, leren moedig te zijn. Dan stimuleer je de talenten die ze hebben en komt er een enorme capaciteit vrij en zorg je voor meer diversiteit. In plaats van het vrijheidsprincipe weer in te binden door allerlei regels, zou de overheid juist zelfontplooiing kunnen stimuleren.

Kennismaken

Economy Transformers heeft een transitiekader ontwikkeld om bedrijven en organisaties te begeleiden. Idealiter resulteert het in een bedrijf dat gezond is voor mens en omgeving. Damaris roept bedrijven die daar open voor staan zich te melden. Via de Economy Transformers Academy kan het gedachtegoed ook individueel eigen worden gemaakt. In onderstaande video legt ze uit waarom het begint met een andere visie op grond(eigendom). Eind 2022 verschijnt haar boek met als titel Vrij, Gelijk én Samenleven