WIN Interview – Erwin Witteveen
We kennen elkaar niet en bellen om een afspraak te maken voor een interview. Anderhalf uur later leggen we de telefoon neer. Het resultaat? Hij gaat Postcapitalism lezen en ik kijk met andere ogen naar GeenStijl. Het gesprek is niet af en zal nooit af zijn, in lijn met de titel van zijn nieuwste boek Nooit Af.
“Geen enkele medewerker hoeft het UWV-traject in”
Nooitaf gaat over een nieuwe kijk op fundamenten van ons leven: werk, school, zorg, overheid en management.
Schijnzekerheid
Bewustwording, dat is nodig volgens Erwin. “De systeemwereld waarin we leven klopt niet meer met de werkelijkheid. We zitten gevangen in het systeem waarin elke zekerheid is een schijnzekerheid geworden.”
Daarover schrijft hij. Tientallen –vaak hilarische- anekdotes schudt hij zo uit de mouw. Over de NS bijvoorbeeld, die in 2014 aan de regering belooft dat in 2021 alle 2e klas rijtuigen zijn voorzien van stopcontacten. “Geldverspilling; alsof er dan niet allang andere energieoplossingen zijn.” Deze en andere verhalen lees je in Nooit Af, een boek dat hij schreef met Martijn Aslander. Martijn is in zijn kracht op het podium; Erwin gebruikt de pen. Beide doen dat op onnavolgbare wijze.
Verder kijken dan je neus lang is
Hij wil bereiken dat mensen gaan nadenken, bijvoorbeeld over hun werk, het migratievraagstuk of de Europese Unie. Wie heeft het recht om waarover iets te zeggen? Dat is volgens hem een zinvolle vraag, maar die wordt niet gesteld. Links en rechts blijven meningen verkondigen, waardoor de discussie polariseert. Het probleem wordt niet opgelost en het vertrouwen in overheden daalt nog verder.
Al in 2003 is hij gestopt met het lezen van kranten en TV kijken. “Teveel mainstream meningen”. Zijn bronnen zijn Internet, forums en Twitter. “Grote groepen intelligente mensen verkondigen daar geen meningen, maar delen zinnige linkjes. GeenStijl vind ik een opvallend voorbeeld daarvan. In de reaguurdersreacties vind ik met grote regelmaat linkjes naar harde kennisbronnen, die ik in de traditionele media niet kan vinden. Daar maak ik dankbaar gebruik van. De traditionele media en gevestigde orde weten geen raad met Geen Stijl en verketteren ze daarom”. Hij noemt het exemplarisch voor de strijd tussen de traditionele en nieuwe manier van denken en doen. Met het referendum voor de Oekraïne toont GeenStijl aan hoe snel je in deze tijd mensen mobiliseert en ‘het systeem’ dwingt daar iets mee te doen. Helaas staan ook bij dit onderwerp de voor- en tegenstanders lijnrecht tegenover elkaar en lukt het nog niet om op argumenten-niveau met elkaar in gesprek te gaan. Hij is niet optimistisch over een goede afloop. “Er is heel veel empirisch bewijs dat een fundamentele verandering wordt voorafgegaan door een grote crisis”. Een maatschappelijke tijdbom noemt hij het.
Een nieuwe definitie van werk
Het voorbeeld van GeenStijl laat zien hoe de netwerksamenleving werkt. Mensen organiseren zich bottom-up, snel, efficiënt en zonder bureaucratisch gedoe. “Organisaties zouden daar mega-voordeel mee kunnen behalen, maar het gros snapt het niet en maakt er dus geen gebruik van. Daarom worden ze aan alle kanten ingehaald”.
Vanuit dit perspectief ziet hij dan ook legio kansen voor de arbeidsmarkt. “Geen enkele medewerker hoeft het UWV-traject in te gaan. Laat ze los en hun talent gebruiken om de eigen organisaties een rol te geven in de netwerksamenleving. Het kan! Wikipedia is op deze manier gebouwd. Wereldwijd werken 27.000 mensen belangeloos om de dienst in stand te houden. En wat te denken van Facebook. Miljoenen mensen plaatsen dagelijks content en entertainen zo elkaar. Daarmee leveren ze een bijdrage aan het zakelijk succes van Zuckerberg. Tel uit je winst!”
Pak je kans!
Werk is voor hem niet iets dat wat je doet om geld te verdienen. “Dan is een lot kopen ook werk”. Werk is in zijn ogen arbeid die je verricht die waardevol is voor anderen. Zoals wiki’s maken en foto’s plaatsen op Facebook. Uiteraard moet je dan ook nadenken over andere vormen van belonen. Het zal geen verrassing zijn dat Erwin ook daar creatieve oplossingen voor ziet. Bijvoorbeeld beginnen met een basisinkomen voor jongeren vanaf 12 jaar. Huh? “Als je in geldstromen denkt lijkt alles onbetaalbaar. Als je in waardecreatie denkt, dan ontsluit je een vermogen aan onbenut talent”. Hoe? Lees Nooit Af en pak je kans!
Irmgard Bomers is initiatiefnemer van WIN (werken in netwerken) en interviewt smaakmakers die de principes van werken in netwerken in praktijk brengen.
